Ống thép đen thì anh em nào làm trong ngành cũng quá quen, nhưng quy trình sơn ống thép đen sao cho đúng kỹ thuật, bám màu, chống gỉ tốt và không bong tróc thì không phải ai cũng nắm rõ. Đây là phần việc tưởng đơn giản nhưng ảnh hưởng trực tiếp đến tuổi thọ công trình, đặc biệt là ống dùng ngoài trời, ống PCCC, hệ đường ống công nghiệp.
Không ít anh em mới vào nghề đã gặp trường hợp:
- Sơn xong vài tháng thì ống bong tróc từng mảng
- Sơn không bám, chấm tay là tróc
- Sơn loang lổ, không đều màu
→ Tất cả đều xuất phát từ quy trình sai hoặc chọn sai loại sơn.
Để anh em làm nghề tự tin hơn, dưới đây là phiên bản chuẩn kỹ thuật, được trình bày rõ ràng – dễ hiểu nhưng cực đầy đủ, áp dụng cho mọi loại ống thép đen từ Hòa Phát, Hoa Sen, SeAH đến Việt Đức, Vinapipe.
Khi nào cần sơn ống thép đen?
Ống thép đen có lớp oxit sắt màu xanh đen, không có lớp bảo vệ bề mặt, nên khi tiếp xúc lâu ngoài môi trường sẽ:
- Bị oxy hóa – gỉ sét nhanh
- Loang màu, giảm thẩm mỹ
- Giảm độ bền, đặc biệt trong môi trường ẩm/mưa/muối biển
Vì vậy, cần sơn ống thép đen trong các trường hợp:
Dùng cho hệ thống PCCC
- Theo TCVN 3890, tất cả đường ống PCCC đều phải sơn màu đỏ RAL 3000 để nhận diện.
→ Đây là yêu cầu bắt buộc, không phải tùy chọn.
Dùng ngoài trời – môi trường ẩm
- Ống đặt ngoài trời, tầng mái, công trình dân dụng – công nghiệp tiếp xúc nước mưa → bắt buộc sơn sơn chống gỉ + sơn phủ.
Tăng thẩm mỹ – đồng bộ màu công trình
Nhiều chủ đầu tư yêu cầu ống đồng màu:
- Màu đen nhám
- Màu ghi xám
- Màu đỏ PCCC
- Màu xanh chuẩn HVAC
→ Sơn để đáp ứng yêu cầu thiết kế.
Quy trình sơn ống thép đen
Đây là quy trình tiêu chuẩn mà các đội thi công chuyên nghiệp và xưởng sơn ống đều áp dụng.
Bước 1: Quy trình xử lý bề mặt trước khi sơn ống thép đen
Đây là bước vô cùng quan trọng nếu muốn thực hiện quy trình sơn ống thép đen đúng kỹ thuật. Các kích thước của ống tròn đen rất đa dạng nên việc xử lý những bề mặt này cũng sẽ khác biệt đôi chút. Cụ thể:
Với ống thép đen đường kính nhỏ
Ống loại này rất dễ để xử lý bề mặt. Bạn chỉ cần sử dụng giấy nhám hoặc bàn chải sắt để chà sạch vết gỉ. Các vết bong tróc, trầy xước, bụi bẩn lúc này cũng được loại bỏ, bề mặt ống sẽ trở nên phẳng mịn hơn.
Lưu ý, không được để ống bị dính dầu mỡ. Nếu dầu mỡ dính lên ống, lớp sơn sẽ không bám chắc được. Sơn dễ bị bong ra và bề mặt ống sẽ càng tệ hơn nữa. Trường hợp dầu mỡ bám trên bề mặt ống, ta cần dùng dung môi để làm sạch lớp dầu này.
Với ống thép đen cỡ lớn
Công trình lớn sẽ cần ống thép đen cỡ lớn. Lúc này, nếu ta làm sạch bề mặt ống thủ công thì sẽ tốn rất nhiều thời gian và công sức. Bạn cần cân nhắc về tiến độ cũng như kinh phí để thực hiện vệ sinh ống sao cho hợp lý. Bạn có thể tìm hiểu thông qua một vài phương pháp sau:
- Phun cát: Người ta sẽ dùng hạt cát, sỏi, bi khoảng 0.3 – 1.5mm cho vào súng phun. Tiến hành phun lên bề mặt ống thép. Cùng với tốc độ cao, lớp gỉ sét, lớp sơn cũ hay các chất bẩn sẽ được đánh bay.
- Sử dụng hóa chất tẩy dầu: Dung dịch này giúp loại bỏ nhanh dầu mỡ bám trên bề mặt ống. Nhiệt độ dung dịch 50 – 60 độ C. Tùy vào tình trạng han gỉ, lượng dầu, kích thước ống để chọn hàm lượng, thời gian thực hiện.
- Phương pháp điện hóa: Sử dụng dòng điện kết hợp với hóa chất tẩy dầu để loại bỏ han gỉ, tạp chất, bụi bẩn hiệu quả.
Bước 2: Chuẩn bị các dụng cụ sơn phù hợp
Đây là phần giúp bài viết mang tính PRO hơn đối thủ.
Các loại sơn áp dụng cho ống thép đen
1. Sơn lót chống gỉ Alkyd (thông dụng)
- Dùng cho ống dân dụng, cơ điện
- Giá rẻ, dễ thi công
2. Sơn lót Epoxy 2 thành phần (cao cấp)
- Bám tốt hơn nhiều
- Chịu hóa chất nhẹ
- Dùng cho công trình PCCC chuẩn, nhà máy, xưởng, môi trường ẩm
3. Sơn phủ Alkyd/PU/Epoxy tùy yêu cầu
- Alkyd: rẻ, dùng ngoài trời
- PU: bóng đẹp
- Epoxy: siêu bền, chống nước, chống hóa chất
Dụng cụ thi công
- Cọ + rulo (cho số lượng ít, ống nhỏ)
- Súng phun sơn (cho số lượng lớn, xưởng)
Ống SeAH/Hoà Phát số lượng lớn luôn nên phun, vì vừa đẹp vừa tiết kiệm thời gian.
Bước 3: Thực hiện quy trình sơn ống thép đen
1. Sơn lót chống gỉ – 1 lớp
- Độ dày màng 30–40 microns
- Thời gian khô: 30 phút – 2 giờ tùy loại
2. Sơn phủ lớp 1
- Độ dày màng 20–30 microns
- Khô bề mặt: 1–3 giờ
3. Sơn phủ lớp 2 (lớp hoàn thiện)
- Độ dày màng 25–40 microns
- Khô hoàn toàn: 12–24 giờ
Tổng độ dày màng sơn hoàn thiện: 80–120 microns → Đây là thông số chuẩn để chống gỉ tốt và bám chắc.
Những lỗi thường gặp khiến sơn ống thép đen dễ bong tróc
Trong thực tế, phần lớn các sự cố bong tróc, loang màu hay sơn không bám trên ống thép đen đều xuất phát từ lỗi quy trình. Dưới đây là những lỗi phổ biến nhất mà anh em thi công hay gặp:
- Không xử lý bề mặt đúng cách
- Ống còn dầu mỡ
- Sơn quá dày, dễ chảy và bong
- Không tuân thủ thời gian khô giữa các lớp
- Dùng sai loại sơn (sơn nước lên bề mặt kim loại)
- Thi công dưới trời mưa, độ ẩm cao
- Pha sai tỷ lệ dung môi
Kết luận
Nhìn chung, quy trình sơn ống thép đen không khó, nhưng đòi hỏi sự kỹ lưỡng trong từng bước: xử lý bề mặt – chọn đúng loại sơn – thi công đúng kỹ thuật và tuân thủ thời gian khô. Chỉ cần bỏ sót một công đoạn nhỏ, lớp sơn sẽ không bám chắc, nhanh xuống cấp hoặc bong tróc khi đưa vào sử dụng.
Khi anh em nắm đúng quy trình, biết loại sơn nào phù hợp cho từng hệ thống (PCCC, đường ống ngoài trời, nhà xưởng…), tuổi thọ của ống tăng lên rõ rệt, công trình đẹp hơn và hạn chế tối đa chi phí bảo trì về sau. Đây chính là giá trị thực tế mà mỗi kỹ sư, thợ thi công và nhà thầu đều muốn đạt được.
Nếu anh em cần:
- Tư vấn quy trình sơn ống thép đen chuẩn kỹ thuật
- Chọn loại sơn phù hợp cho hệ thống PCCC – dân dụng – công nghiệp
- Báo giá ống thép đen SeAH, Hòa Phát, Hoa Sen hoặc các dòng ống tiêu chuẩn ASTM/BS/JIS
- Hỗ trợ CO/CQ, bảng tra quy cách, catalogue kỹ thuật
Thì đừng ngại, cứ gọi ngay cho đội kỹ thuật của Ống thép SeAH – Thép Bảo Tín:
Hotline: 0932 059 176